Bütçe Açığının En Büyük Sebepleri

2025 yılı itibarıyla Türkiye'de bütçe açığını büyüten başlıca kalemler;

Vergi Muafiyetleri ve İstisnaları:
- 2025 bütçesinde 3 trilyon TL den fazla vergi gelirinden feragat edildi.
- Bu muafiyetler genellikle yüksek gelir gruplarına ve büyük şirketlere yönelik...

Dolaylı Vergi Ağırlığı:
- KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergiler toplam vergi gelirlerinin %65,9'unu oluşturuyor.
- Bu vergiler, gelir düzeyinden bağımsız olarak herkesi etkiliyor ve adaletsiz bir yük oluşturuyor.

- Yüksek Borçlanma Maliyeti
- Kamu borçlanma faizleri arttığı için Hazine, 100 TL'lik borç ödemesi için yaklaşık 130–140 TL arasında yeni borç almak zorunda kalıyor.

- Yetersiz Denetim ve Kayıt Dışı Ekonomi
- Gelir İdaresi Başkanlığı'nın personel sayısı ve denetim kapasitesi sınırlı olduğundan vergi kaçakçılığıyla mücadeleyi zorlaştırıyor.

Düşük ve Orta Gelirlilere Dokunmadan Açığı Kapatmanın En Kolay Yolu:
1. Vergi Muafiyetlerini Sınırlamak;
- Sadece bu kalemden 3 trilyon TL gelir elde edilebilir.
- Özellikle yüksek kazançlı bireyler ve büyük şirketler için geçerli olan muafiyetlerin kaldırılması, gelir adaletini de dengeleyebilir.

2. Servet ve Kazanç Üzerinden Dolaysız Vergileri Artırmak;
- Türkiye'de dolaysız vergilerin oranı sadece %34,1. Bu oran artırılabilir.
- Gayrimenkul, lüks tüketim ve yüksek gelirli bireylerin kazançları daha fazla vergilendirilebilir.

3. Kayıt Dışı Ekonomiyi Daraltmak;
- Denetim kapasitesi artırılarak vergi kaçakçılığı azaltılabilir.
- Dijitalleşme ve e-fatura zorunluluğu gibi uygulamalar bu alanda etkili...

4. Kamu Harcamalarında Verimlilik;
- İsraf niteliğindeki harcamaların azaltılması, kamu yatırımlarının daha verimli alanlara yönlendirilmesi.
Not: En önemlisi de Kamu ihalelerin de aracı kişilerin Rüşvet alması engellenmeli...